HƯỚNG NGHIỆP CHO SV NGÀNH cntt

---

Hướng nghiệp CNTT

Đối với các sinh viên Công nghệ thông tin chúng ta, khi ra trường sẽ có rất nhiều các lựa chọn. Đối với các bạn sinh viên nữ, hướng đi khả quan nhất là làm giáo viên, vì không cần phải bỏ quá nhiều công sức, công việc ổn định, phù hợp với các bạn gái. Một số bạn có thể theo Lập trình Mạng. Đây là một ngành khá hay, công việc có thể nói là tương đối nhàn, và có thể học với một vốn liếng về Tin học không cần quá cao. Tuy nhiên công việc này chủ yếu thuần về mặt kỹ thuật, các kỹ năng, nên sẽ sớm gây nhàm chán đối với những bạn tìm kiếm nhiều thử thách. Bên cạnh đó một mặt trái của ngành này là nhu cầu công việc trong lĩnh vực Lập trình mạng không cao, do đó có nhiều khả năng các bạn ra trường có thể không xin được việc làm.

Đối với những bạn sinh viên khác, giải pháp về hướng đi có thể là ngành Lập trình viên. Tất nhiên về việc làm trong CNTT còn rất nhiều ngoài Lập trình viên, quản trị mạng hay Giáo viên, nhưng ngành Lập trình viên thực sự là một lĩnh vực rất thú vị trong ngành CNTT, có thể phát huy được năng lực của các sinh viên CNTT và đồng thời có thể kiếm được tiền



Tuy nhiên, ngay trong Lập trình viên, các bạn sinh viên cũng có thể chọn cho mình một hướng đi cụ thể về một vấn đề gì đó. Đó sẽ là hướng đi mà bạn chuyên sâu, tập trung nghiên cứu và nắm vững vấn đề đó. Khi ra làm việc trong ngành CNTT, đó là một yếu tố rất quan trọng, bởi vì tính chuyên môn hóa trong lĩnh vực việc làm ngành CNTT là rất cao, do đó chuyện một người tự làm một đồ án là gần như không thể. Ở đây chúng ta sẽ tạm thời chưa bàn đến vấn đề này, vì hướng đi chuyên môn hóa của các bạn sinh viên CNTT là phải do chính các bạn lựa chọn.



Để có thể phát triển hướng đi bạn lựa chọn, thì tất nhiên bạn phải sử dụng thành thạo một ngôn ngữ lập trình nào đó. Ở đây nhấn mạnh rằng ngôn ngữ lập trình chỉ là các công cụ, và phục vụ cho mục đích của các bạn trong việc phát triển phần mềm. Khi bạn đã nắm vững một công cụ, thì việc triển khai ở một công cụ khác sẽ tương đối dễ dàng. Do đó, chúng ta sẽ đi vào nghiên cứu một số các ngôn ngữ lập trình thông dụng hiện nay và cơ hội việc làm của nó.



Java/JSP

Java là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng khá thông dụng và nổi tiếng hiện nay, có nhiều thế mạnh vượt trội, đặc biệt là khả năng nhúng (embed) và đa hệ (multi-platform). JSP (Java Server Page) là trang web động sử dụng Java được phát triển trên các hệ thống mạng.



Chính với những thế mạnh này mà Java đã phát triển rất mạnh mẽ trong những năm cuối thập niên 90 của thế kỷ trước trở đi. Các ứng dụng sử dụng Java chủ yếu thường là các ứng dụng xí nghiệp cỡ lớn, các ứng dụng di động, các dự án lớn… Tuy nhiên, gần đây, sự phát triển của Java chùng xuống, bao gồm các lý do:

1. Sự xuất hiện của .NET rất mạnh mẽ và trẻ trung khiến cho một phần các dự án viết bằng Java được chuyển sang .NET. Ngoài ra Java trên thị trường website và các ứng dụng web base nhỏ còn bị cạnh tranh rất khốc liệt bởi bộ LAMP, sẽ đề cập ở phần dưới.

2. Java thường được xây dựng cho những dự án lớn, mà đối với một Sinh viên CNTT mới ra trường thì rất khó khăn để có thể được tham gia ngay vào các dự án như vậy

3. Các server hỗ trợ JSP thường rất đắt, do đó các dự án (đặc biệt là các dự án nhỏ) phát triển cho JSP thường chỉ có tính chất "show hàng" chứ không có ý nghĩa thực tiễn



Đó là lý do vì sao Java gần đây không được chuộng như trước nữa. Thay vào đó là công nghệ .NET mới của Microsoft đang dần thắng thế (Ít nhất là trên thị trường CNTT của Việt Nam)



.NET/ASPX

.NET là một công nghệ mới được phát triển gần đây của Microsoft để cạnh tranh với Java. Vì xuất hiện sau nên .NET được thừa hưởng khá nhiều những tinh hoa của Java, bên cạnh đó còn phát triển thêm rất nhiều những tính năng tuyệt vời khác. Hỗ trợ cho .NET là bộ IDE Visual Studio vốn đã rất quen thuộc với các lập trình viên trên Windows, với việc thiết kế giao diện hết sức trực quan và bộ soạn thảo nhiều tính năng. Đi kèm với .NET là ASPX, ngôn ngữ lập trình web dựa trên nền .NET.



Hiện nay, .NET ngày càng phổ thông, và việc lập trình trên Visual Studio .NET ngày càng đơn giản, có khi chỉ cần kéo và thả. Chính vì thế việc hướng phát triển phần mềm của các sinh viên CNTT trên .NET có những mặt lợi và bất lợi như sau

1. Việc lập trình dễ dàng, dễ học, dễ nắm bắt, đồng nghĩa với việc sớm ra làm việc và có $

2. .NET rất mạnh, nhờ đó có thể phát triển được cả những dự án lớn và (again) có $

3. Bất lợi dễ thấy nhất là lập trình viên .NET ngày càng nhiều, do đó công việc thường đại trà và tiền lương thường không cao. Còn nếu kiếm được công việc tốt thì lại là chuyện khác, nhưng khi đó phải có trình độ cao.

4. Đối với những người phát triển ASPX thì, tương tự JSP, server đắt.



Dù có những bất lợi, tuy nhiên .NET vẫn luôn là lựa chọn số một đối với những sinh viên CNTT ra trường. Ngoài ra, các sinh viên còn có thể tìm kiếm một hướng đi khác, đó là



PHP

Như đã thấy ở trên, cả JSP và ASPX đều có một điểm bất lợi là server giá cao, không phù hợp với việc phát triển những dự án vừa và nhỏ. Khi đó người ta thường nghĩ đến PHP, một ngôn ngữ lập trình web tương tự JSP và ASPX.


Nói đến PHP thường người ta dùng gói phần mềm LAMP (Linux – Apache – MySQL – PHP) Linux là HĐH mã nguồn mở có tính bảo mật rất cao. Apache là một webserver miễn phí. MySQL là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu rất manh được đánh giá gần tương đương Microsoft SQL Server. Tất cả đều miễn phí, do đó một server PHP luôn có giá rẻ hơn so với server JSP hay ASPX. Bộ LAMP cũng có thể được cài đặt ở Windows với cái tên khác là XAMP và cũng miễn phí hoàn toàn.



Đây là một trong những hướng đi nhanh kiếm ra tiền nhất đối với các bạn sinh viên CNTT. Tuy rằng lương có thể không cao lắm, nhưng tạo điều kiện thuận lợi đối với các bạn cho việc làm quen với môi trường làm việc và phương pháp làm việc.



Các ngôn ngữ lập trình trên, dù mới, mạnh mẽ thế nào, xét cho cùng cũng chỉ là "thời trang". Như đã nói, ngôn ngữ lập trình chỉ là công cụ của mình, do đó, khi các bạn thành thạo các thuật toán, phát triển hệ thống… thì việc sử dụng ngôn ngữ nào không phải là vấn đề lớn. Đặc biệt trong một số các dự án, ví dụ như về các vấn đề mô phỏng, trí tuệ nhân tạo, mô hình hóa… thì các ngôn ngữ hiện đại lại bộc lộ nhiều mặt bất lợi. Một trong những dự án như vậy là các dự án ứng dụng trí tuệ nhân tạo, và ứng dụng nhiều nhất và cũng phổ biến nhất của trí tuệ nhân tạo là trong ngành lập trình game.



Cần phải nhận thức được rằng, lập trình game là một hướng đi tương đối khắc nghiệt đối với sinh viên CNTT tại Việt Nam trong thời điểm này vì thực sự ngành CNTT Việt Nam còn quá nghèo nàn về phát triển lập trình game. Do đó, đối với những người có theo đuổi ngành lập trình game, đòi hỏi cần phải có: niềm đam mê, tính kiên trì, bền bỉ và cả sự hi sinh. Niềm đam mê là yếu tố tối thiểu, tính kiên trì bền bỉ để không bỏ dở công việc giữa chừng, và sự hi sinh là phải bỏ ra rất nhiều công sức trong khi $$$ thì mãi chưa thấy đâu, thậm chí đến khi hoàn thành dự án rồi mà vẫn… chẳng thấy $$$ đâu cả.



Về mặt kiến thức, để có thề theo đuổi được lập trình game cần phải thông thạo:

1. Visual C++ (tại sao lại là Visual C++ sẽ được nói rõ ở các chương sau). Có nhiều cách lập trình Visual C++, và chúng ta sẽ đi sâu vào nghiên cứu lập trình Visual C++ sử dụng Win32 API của Windows.

2. Biết lập trình đồ họa máy tính. Có thể dùng DirectX hoặc OpenGL.

3. Một chút về đồ họa, ở đây có thể là 3Dmax hay Photoshop…

4. Có thể cần một chút kiến thức về điều khiển tự động để sau này có thể thực hiện các dự án mô phỏng.

(st)